Ei hun tawng mȇk le Lalpa a ei ringna

- H. Zaneisang


May ni 3, 2023 zân khan hun sawt taka inthawk an lo tum lawk hrim niawm tak a nih, hi thuziek ziektu le a sûnghai chengna, Manipur-a ding chun hnam lientak le tam tak Meitei-hai chun, tien-a-tlânga ram neitu ve tho Hmar, Thado/Kuki, Paite etc -hai chu an hmu na na ah indawi țhak lovin an hlap kuoi tawp tawp a. Zing khuo a hung var chun, mihriem chau target lovin, nei po po senga ei bawl, ei chengna in seng haia thil um, an dit dit an lak hnungin an raw ût hmak hmak bawk a. Ka naunu (kan milai) Bank-a sin thaw mek khawm, a ruolpa (a pasal) leh Imphal Naga Mapal-a Meitei in bahara-a an hluo meka inthawk suok dawk ngam lo le, mei khawm sukvar ngam lovin ni 2 le zân thum zet an um hnungin, an gari (vehicle) ah hmawsaruma lutin an tlan suok thei hram a. Lamphel (Imphal)-a CRPF Camp-ah an tlan lût a. Chu taka chun vawn țam thi nawna tawk chau, ni khat ah bu vawikhat an fak țawk a. An tâ dinga remchang hun inhawngna hmasa tak, May 7, 2023 khan Guwhati an pan ve thei hram a; kan inthuok huoi el.

Amiruokchu, bahara pea in an hluona pa tuol laia Scooter le an inhluona sûnga an thuomhnaw po po chu, ruolhai țhangpuina zara lak thei kan in beiseina ruok chu a tawp tah el bakah, ka naunu’n an in hluonapa kuoma security deposit Rs 30,000/ (sing thum) a siekham khawm chu ngaiven zui thei a ni ta nawh. Amiruokchu, sum, thuomhnaw le Two Wheler 1 kan chan a chuh, kan unau le kan chipui tam tak, in le lo le hringna chen chan mi tam tak an um ti kan hriet a. Kan chipui, kan unau tam tak, sum le puon le hringna chen chanhai lainatna le tuorpuina chun lungril le ngaituona kan seng rawn lem a. Dama Imphal suoksan thei khawm kan inring phak naw hiel hnung ah, tlansuok theia kan um kha lawmum kan ti tak zet. Chuong zing lai chun, kan unau le kan chipui țhenkhat, kha ni khan ieng thil am a tlunga ti khawm hre lo le, an hriet le inruola khâwngthlûk tawp tawpa umhai le, an nei po po bak ah, sum tam tak peka an in bawlhai rawut peka an um kha, tuorpui an umin, lunglai a va na vawng vawng ngei aw !

Ei laina le ei unau, ei chipui tam tak, a hun lova thlân khura namliemtu Arambai Tengol an ti hih tuhai am an ni hrima ti famkim lo deuvin, an hotu lawk țhenkhathai lo hei en vuot ei tih. Manipur Titular King Leisemba Sanajaoba, Manipur Rajya Saba MP ni mek hi an Chairman a nih a. Mr Korounganba Khuman chu Commander-in-chief ni in, Chief Minister ni mek lai N Biren Singh hih Over-all-Chief a nih. An hun ruot a tlung hma'n puokdar hlau naw hai sien la lem chu, an mi that chimit vawng el âwm ie. Pathien chu ei kuom tieng țhangin, ringnawmi haiin an mi that chimit vawng chu a rem ti nawh a ni ngei ring a um bâk ah; ei țawngaina tlâwm takhai, chunga Pathien khin a dawn ni ngei a tih.

Thla 7 neka tam hiel a ral tah a, ei chengna India ram lal tak Narendra Modi hlak chu țawng a la tum țhak nawh. Dan lova hriemhrei inlettuhai zuk baukhat chu, a vote hau lem Meitei-hai vote hmu naw an lau ni rawi na bang a tih. A ieng po khawm chu ni sien, kei ringnaa hratnawtak khawm hin chunga Pathien khi eini tienga țhang ngei chu niin ka hriet ve a. Tu huna ei thil tawng rapthlak tak hin, kum 2001, September ni 11-a America mipuihai thil tawng rapthlâk tak kha a mi'n hriet suoktir a, chu thil rapthlak tak chu, a tâwi zawngin hieng ang hi a nih. Al Qaeda mi firfiek-haiin khuolzin passenger phur vuongna 4 zet țhuoi kawiin, World Trade Centre (building) sawng 100 zeta insang (sawng zakhat lawm lawm chu a van sang lwm ngei aw! ) chu an baw chim rui rui el a. A building le a sunga sumdawng mihai le a dawrtuhai khawm meivam an inchang zo tah.

Mihriem, Pathien hring ringtuhaiin harsatna ei hei tuok tak tak pha chuh, van Pathien ah naw chu thlamuongna ding ei nei tak tak nawh. America mipuiin chuong ang hun harsa; an hei tawng zet chu, chunga Pathien bâk ko ding dang an hriet nawh. Chuongchun, September ni 14, 2001 khan National Cathedral ah ‘țawngțâi Ni’ (A day of prayer) hmang an rawt tah a. US President hlui la dam po pohai bak ah, chu inkhawmna hun ah chun Pathien thucha hril dingin chunga Pathien be pawp tak ni dinga an ngai an ring, Billy Graham, ama khata lâwn khawm lâwn țha thei ta lo chu a zakah dawmin an hung kei țhuoi a. Minute 15 char thu a hril a. A thuhril laimutak chu hieng ang hi a nih. “ … Hi hun khir taka hin Pathien hmangaina ban chun ei rêngin mi pawmin mi kuongkuo sien la; Ama chun a mi phatsan ngai naw ding a nih ti hih ringhla țhak lovin America mipui po po hin fie takin hre hai sien ka nuom tak a nih,” a ti a nih.

Chuong ang bawk chun, ka unau le ka Tribal chanpuihaiin hun khir tak ei pal mêk lai hin, chunga Pathien hmangaina bân chun ei rêngin mi pawmin mi kuongkuo sien; ei ring, chunga Pathien khin a mi phatsan ngai hrim hrim naw dinga nih’ ti hih, Pathien hring ringtuhai le hi thuziek tiemtuhai po po in fie takin hre seng inla nuom a um takzet.

Ei unau, ei chipui le ei lainahai, intêmna nei țhak lova an chatuon ram pana thawn liemtuhai, țawngbâu hni khat takngiel khawma kam khat nuom lo, ei Prime Minister le Home Minister hlak chu an to vung vung el bawk si ! Ka lungril le ka ngaituona intar tak lai hin, ka thuziek ka ziek zawm pei chun, chunga Pathien ditnaw zâwng hril le ziek pal inlau a um leiin, Herald for Christ- hai hlasak, a thunawn chau târlangin, ka thuziek suktâwp el ka tih.

Indona chu Lalpa indona a nih.

Hnena chu Lalpa ta a ni si;

Lal sipai ralthuoma inthuomin.

Ropuina ram ei tlung hma khat;

Hne dingin bei zuol pei ei tiu.

Tiemtuhai, Lalpa Pathien Thlarâu Thienghlim chun țhuoiin umpui pei raw se chêu.

Previous Post Next Post